อาชีพประมงพื้นบ้าน สำคัญต่อทุกส่วนบนโลก หากขาดหายไปการขับเคลื่อนของชีวิตคงหยุดตาม
ประมงพื้นบ้าน
เป็นอาชีพของชุมชนชายฝั่งในสองฝั่งทะเลประเทศไทย นั่นคือทะเลอันดามันและทะเลอ่าวไทย ซึ่งมีไม่น้อยกว่า 24 จังหวัดในประเทศ มีคนที่ทำอาชีพประมงพื้นบ้าน ไม่น้อยกว่า 100,000 ครอบครัว ชาวประมงพื้นบ้าน จะมีทักษะพิเศษที่สามารถอ่านฟ้า จำลม อ่านดาว จำปลาได้ เช่น ขึ้นกี่ค่ำ และรู้ว่าในช่วงเดือนไหนมีปลาอะไรเยอะ หรือสามารถออกทะเลได้รึเปล่า ควรใช้เครื่องมือประมงชนิดไหนในการหาปลา กุ้ง หรือหมึก นี่คือความสามารถพิเศษของชาวประมงที่ยากจะถ่ายทอดความรู้นี้ให้กับคนทั่วไปได้ แต่ถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่นได้
ซึ่งอวนที่ชาวประมงพื้นบ้านใช้ ยกตัวอย่างเช่น อวนลอย 2 นิ้ว ใช้ในการจับปลาทู 4 นิ้ว 6 นิ้ว จับปลาที่มีขนาดใหญ่ เช่น ตระกูลปลามง ปลาหัวเสี้ยม ซึ่งควรเลือกใช้อวนที่มีขนาดตาอวนเหมาะสมกับชนิดของสัตว์น้ำนั้นๆ เลือกจับเฉพาะชนิดและโตเต็มวัยที่เหมาะสมที่จะบริโภค ไม่ทำลายพื้นที่ที่มีปะการังหรือพืชน้ำ เพื่อรักษาแหล่งที่อยู่อาศัยของสัตว์น้ำ
ผลลัพธ์ที่เกินจะรับมือ
กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการอนุรักษ์ ยังเป็นข้อจำกัดในการจับปลาในท้องทะเล กฎหมายเหล่านั้นเอื้อเพียงเพื่อสันทนาการ และการท่องเที่ยวแหล่งท้องทะเลเท่านั้น ซึ่งยังคงมีกฎหมายที่เอื้อให้มีการทำประมงล้างผลาญ ทำลายทรัพยากร โดยมุ่งเน้น ในการจับปลาปริมาณมาก ไม่จำกัดขนาดของปลา ไม่จำกัดขนาดของตาอวน ให้ชาวประมงมีโอกาสในการทำลายล้างทะเลได้โดยง่าย
ดังเช่นมาตรา 69 … ที่ผ่านสภาผู้แทนอย่างเงียบๆ แต่ผลกระทบที่จะเกิดขึ้นยิ่งใหญ่ถึงขั้นเราจะไม่มีปลาไทยดีๆกินกันต่อไป … เพราะการใช้อวนตาถี่ขนาด 2.5 เซนติเมตร นอกเขต 12 ไมล์ทะเล ล้อมจับในเวลากลางคืน จะทำให้ลูกปลาขนาดเล็กจำนวนมากถูกจับ แหล่งที่อยู่อาศัยของสัตว์น้ำวัยเยาว์ถูกคุกคาม ทำให้ระบบนิเวศเสียสมดุล และส่งผลถึงขั้นทำลายอาชีพชาวประมงพื้นบ้าน ทำให้พี่ๆชาวประมงต้องเสี่ยงชีวิตในการออกทะเลไปไกลขึ้นจากเดิม หากกฎหมายฉบับนี้ผ่านจะส่งผลให้ทะเลไทยถูกทำลายล้างอย่างสูญสิ้น ขณะเดียวกันยังเอื้อให้นายทุนประมงมีโอกาสกอบโกยทรัพยากรจากท้องทะเลไปอยู่ในกระเป๋าแต่เพียงลำพัง
การป้องกันและแก้ไขปัญหา จำเป็นต้องอาศัยการจัดการเชิงนโยบายที่ครอบคลุม พร้อมกับการมีส่วนร่วมของชุมชนและการบังคับใช้กฎหมายอย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อให้ทรัพยากรทะเลคงความสมบูรณ์การอนุรักษ์ การคุ้มครอง และการส่งเสริมอาชีพประมงพื้นบ้าน หรือประมงชายฝั่ง เปรียบเสมือนการอนุรักษ์ทะเล การสร้างความมั่นคงทางอาหาร การอนุรักษ์สัตว์น้ำ และการความสร้างความยั่งยืนแห่งท้องทะเลให้ลูกหลาน ให้คนในประเทศ และมนุษยชาติ ได้มีอาหารทะเลกินชั่วลูกหลานสืบไป
การลงชื่อของคุณจะช่วยสนับสนุนการอนุรักษ์ทรัพยากรทางทะเลและป้องกันผลกระทบต่อระบบนิเวศที่อาจเกิดขึ้นจากการแก้ไขกฎหมายดังกล่าว
ไมตรี จงไกรจักร์
กรรมการมูลนิธิชุมชนไท
ส่งเสริมสิทธิชายฝั่งชุมชนอันดามัน
ผู้ให้สัมภาษณ์
พู่กัน
Writer
แอดมิน ดูแล Stock หลังบ้าน และรักแมวทุกตัวบนโลก